Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Ağustos-Eylül aylarında ihale edilecek maden sahası listesini yayımladı. Adı geçen madenler 4. grup vasıfta olup ihaleleri 24 Ağustos-28 Eylül tarihleri arasında yapılacak. Türkiye’de 68 ilde 893 bin hektarlık alanı kapsayan ihaleler Türkiye’nin yüzölçümünün %1.14 lük kısmını kapsıyor. Denizli’de de 12 maden sahası ihaleye açılacak.
Denizli’de ihaleler Tavas-Ulukent, Tavas-Pınarlar, Çameli-Gürsu, Tavas-Acıpayam dâhilinde Kızılca, Tavas-Konak, Tavas-Pınarlık, Çal, Bekilli ve ertelenen Buldan-Süleymanlı Yayla Gölü’nü içine alıyor. Maden sahalarının ihaleye açılmaması için tepkiler büyümeye başlarken son tepki meslek odaları Büyük Menderes İnisiyatifi’nden geldi.
21 örgüt bugün Denizli Gazeteciler Cemiyeti’nde yaptıkları basın açıklaması ile ihalenin iptalini talep etti. Basın açıklamasını örgütler adına Denizli Tabip Odası Yönetim Kurulu üyesi Sevtap Demirci yaptı.
Demirci’ye kürsüde TMMOB İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Mehmet Akköse, İnşaat Mühendisleri Odası Denizli Şube Başkanı Nigar Hüyük ve Büyük Menderes İnisiyatifi Sözcüsü Mustafa Çallıca eşlik etti.
Sevtap Demirci kamuoyunda bilgi kirliliğinin bulunduğunu ve Denizli halkının bu bölgelerde altın bulunacağını sandığını belirterek “Gerçekte ilimizdeki bu sahalar mangan, krom, demir, bakır gibi rezervlere sahiptir. Bölgeler yoğunlukla ağaçlandırılacak alan, tarım ve mera alanı, ormanlık alan, doğal sit alanı ve yaşam alanları niteliği taşımaktadır” dedi.
Son ihaleler ile maden sahalarının açılıp işletilmesinin iklim krizine etkisinin, erozyon ve toprak bozumu, biyo çeşitlilikte kayıplara neden olacağını söyleyen Demirci ayrıca su havzalarını da yok etme ve kirletme riski taşıdığını belirtti.
Türkiye çölleşme haritası verilerine göre Türkiye arazilerinin %53’ünün orta, %26’sının yüksek çölleşme riski altında olduğunu vurgulayan Demirci “Son 16 yılda 3.5 milyon hektar tarım arazisi tarım dışı amaçlara tahsis edilmiş olup ekosistemimizi zarara uğratan maden işletmeleri ülke topraklarını adeta köstebek yuvasına çevirmiş üstün kamu yararı hiçe sayılmıştır.2004’de korumacı maden yasalarından vazgeçilerek vahşi madenciliğin önü iyice açılmıştır. Durum böyle iken oldubittiye getirilen ihaleler ile çevre ve halk sağlığı tehdit edilmektedir” dedi.
Anayasanın 56. maddesinde yer alan “Herkes sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek devletin ve vatandaşın ödevidir” cümlesini hatırlatan Sevtap Demirci “Bizler bu ülkenin vatandaşları olarak bugün ve gelecekte sağlıklı kuşakların devamı için doğayla barışık, ekosistemleri koruyan politikalar geliştirmek ile yükümlüyüz. Henüz çok geç olmadan ülkeyi yöneticilerini, kişi yararını değil kamu yararını gözetmeye çağırıyoruz” ifadelerini kullandı.
İhalelerin ormanlık alanları, tarım ve mera alanlarının, suların, ekosistemin tahribine neden olacağını söyleyen Demirci “Tüm bu oldubitti ihale seline “DUR” demek zorundayız. Bölge halkını bilgilendirmeden yapılacak maden arama ve işletme bölgelerinde orman mı, tarım alanı mı, mera alanı mı, doğal ya da arkeolojik sit alanları mı, yaşam alanları mı, su havzaları, su kaynakları mı araştırması yapılmadan ve bilinmeden yapılacak bu ihaleler iptal edilmelidir. Arazi kullanımlarında biyoçeşitlilik ve ekosistemlerin işlevlerinin korunmasını ön planda tutacak arazi planlarının hazırlanması zaruridir” dedi.
Basın açıklamasında maden ihalelerinin yol açabileceği maden işçilerinin ölümüne kadar giden risklerle ilgili de konuşan Demirci “Hafife alındığında defalarca tanık olduğumuz madenlerde çalışacak işçilerin sağlık riskleri ve iş kazalarıdır. Ağır ve tehlikeli iş sınıfı kapsamındaki madencilik sektörü yeterli önlemler alınmadığı için ciddi hastalık ve ölüm risklerini barındırmaktadır. Başta pnomokonyoz, kronik obstruktif akciğer hastalığı, astım, akciğer kanseri tüberküloz gibi solunum sistemi hastalıkları, yüksek tansiyon, kalp hastalıkları, böbrek hastalıkları, işitme kayıpları, cilt kanseri dâhil deri hastalıkları, kas ve iskelet sistemi hastalıkları ve ağır bedensel çalışma koşullarının getireceği diğer fiziksel ve ruhsal hastalıklar ile çalışan sağlığı tehdit altında olacaktır” dedi.
Madenlerin, maluliyetlere ve ölümlere neden olacağı endişesi taşıdıklarını vurgulayan Demirci “Türkiye’de maden işletmecilerinin duyarsızlığından ve yetersiz denetimlerden ise son derece kaygı duymaktayız. Maden işletmelerinin doğaya yaydığı toz, zehirli gazlar ve diğer kimyasal atıklar ile yaşam alanları tehdit altındadır. Ayrıca yanlış tarım politikaları ile bir tarım ülkesi olmaktan hızla uzaklaşan, gıdada dışa bağımlılığı artan Türkiye’nin pandemi seyrinde sınırların kapatılmasında olduğu gibi gıda krizi riski vardır. İlerleyen süreçte daha fazla tarım ve ormanlık arazilerin ve su havzalarının kaybı ile sonuçlanacak ekolojik dengeyi bozacak işletmelere izin verilmemelidir. Sağlıklı yaşam için gerekli olan adil gıdaya ulaşma zorluğunun ve gıda krizinin sinyallerini doğru okumalıyız” dedi.
“YAŞAYAN TÜM CANLILARIN HAYATI VE HABİTAT MADENLERE KURBAN EDİLMEMELİDİR”
Basın açıklamasının sonunda halk ve idarecilerin, hep birlikte ve çok geç olmadan, doğayla sağlıklı ilişkiler geliştirmesinin önünün açılması gerektiği vurgulanırken “Yeryüzü ve yer altı kaynaklarını akılcı, bilime uygun, doğayla barışık bir şekilde projelendirerek hayata geçirilmesi gerektiği unutulmamalıdır. İnsan ve doğada yaşayan tüm canlıların hayatı ve habitat madenlere kurban edilmemelidir” denildi.
Basın açıklamasının imzacıları ise şu şekilde;
TMMOB Denizli İl Koordinasyon Kurulu, Denizli Barosu, Denizli Tabip Odası, Denizli Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası, Denizli Diş Hekimleri Odası, Denizli Eczacılar Odası, Denizli Veteriner Hekimleri Odası, Büyük Menderes İnisiyatifi, Çevre Mühendisleri Odası Denizli Temsilciliği, Elektrik Mühendisleri Odası Denizli Şubesi, Gıda Mühendisleri Odası Denizli İl Temsilciliği, Harita Mühendisleri Odası Denizli İl Temsilciliği, İnşaat Mühendisleri Odası Denizli Şubesi, Kimya Mühendisleri Odası Denizli Bölge Temsilciliği, Maden Mühendisleri Odası Denizli İl Temsilciliği, Makine Mühendisleri Odası Denizli Şubesi, Mimarlar Odası Denizli Şubesi, Orman Mühendisleri Odası Denizli İl Temsilciliği, Peyzaj Mimarlar Odası Denizli İl Temsilciliği, Tekstil Mühendisleri Odası Denizli Şubesi, Ziraat Mühendisleri Odası Denizli Şubesi