Hepimizin bildiği gibi ülkemizde 6 Şubat 2023 tarihinde 10 ili doğrudan etkileyen büyük bir deprem yaşadık. Türkiye’nin bir deprem bölgesi olduğu bilinmesine rağmen gereken önlemlerin alınmaması sonucunda onlarca insan için maddi manevi zarar meydana getiren bu deprem, her zaman olduğu gibi en çok çocukları etkiledi. Ailesini ve yakınlarını kaybeden çocuklar ve onlara yuva olmak isteyenler; kaybolan çocuklar ve onları bulmak için seferber olanlar…
Söz konusu koruyucu aile olmak ve çocukları korumak olduğunda hepimizin bilmesi ve farkında olması gereken bazı önemli konular mevcut. Çünkü doğal afet gibi olağandışı durumlarda yoğun duygularla verdiğimiz kararlardan hayat olağan akışına döndükten sonra pişman olabiliriz. Bu nedenle koruyucu ailelik hizmeti nedir ve kimler koruyucu aile olabilir sorularını yanıtlamak, koruyucu aile olmanın sorumluluklarını öğrenip iyice düşünmek ve ona göre bir karara varmak açısından önemlidir.
Hepimiz biliyoruz ki çocuklar ancak düzenli olarak ihtiyaçlarının karşılandığı ve korunup sevildikleri bir aile ortamı içerisinde yaşadıkları travmayı atlatabilmekte ve sağlıklı olarak gelişebilmektedir. Ne sebeple olursa olsun biyolojik ailesinden ayrılarak kurum bakımı altına alınmış olan çocuklara verilebilecek en iyi hizmet, geçirmiş olduğu zor dönemde örselenmeden normal hayatını devam ettirebilmesini sağlamaktır. Buradan yola çıkarak koruyucu aile hizmeti, çeşitli nedenlerle biyolojik ailesinin yanında kalması mümkün olmayan çocukların, kendi aile ortamlarında uzun veya kısa süreli, ücretli veya gönüllü şekilde, devlet denetiminde, aileler tarafından bakılması ve yetiştirilmesini ifade eder. Koruyucu ailelik hizmetinin temelinde, çocuğun kendi biyolojik ailesinin yanında bakımının sağlanabilmesi için gerekli koşullar sağlanana kadar başka bir ailenin yanında bakımlarının sağlanması yer almaktadır. Yani bu hizmet, çocuğun kurum bakımına alınmasını gerektiren sebepler ortadan kalktığında biyolojik ailesine dönmesini hedeflemektedir. Bu nedenle koruyucu aileye sahip olan çocuklar, belli şartlar doğrultusunda koruyucu aile ve biyolojik aile karşı karşıya getirilmeden biyolojik ailesi ile görüşebilmektedir.
Yaşadığımız afet sonrası bu hizmeti üstlenerek çocukların bakımını sağlamak ve gelişimlerini desteklemek istememiz oldukça doğal ve insani bir durum. Ancak bu kararı alırken koruyucu aile olmanın getireceği yükümlülükleri göz ardı etmemek gerekiyor. Koruyucu aile olmak, artık ailenin üyesi olan bir çocuğun gelişiminden, korunmasından, bakımından ve sosyal ilişkilerinden birincil olarak, doğrudan sorumlu olmak anlamına gelmektedir. Travmatize olmuş çocuklar için yeni bir aile ortamına uyum sağlamak, aile fertlerine ve düzenine alışmak ve eğer varsa ailedeki diğer çocuklarla iletişim kurmak ise hiç kolay olmayan durumlardır. Bu nedenle koruyucu ile olmaya yönelik alınacak kararlar ve atılacak adımlar, örselenmiş ve travmatize olmuş çocuklar için gerekli olan temel ihtiyaçları, özeni, bakımı ve sevgiyi sağlayabileceğiniz bir aile ortamı sunmaya dair kritik noktaları iyi ve dikkatli bir şekilde düşünmeyi gerektirmektedir.
Sosyal Hizmet Uzmanı Azime Çalışkan Acar