TOBB Başkanı M.Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye genelindeki 365 oda ve borsanın yönetim kurulu başkanlarına, slaytlar eşliğinde, salgınının ekonomiye etkilerini azaltmaya yönelik alınan tedbirleri ve çalışmaları aktardı. Başkan Hisarcıklıoğlu, salgının Türkiye’yi olumsuz etkilediğini belirterek, oda ve borsaların başkanları ile karşılıklı görüş alışverişi yapmak ve yerelde daha neler yapılabileceğini dinlemek istediğini söyledi. Sunumunun sonrasında, başkanların görüş, öneri ve taleplerini aldı.
BAŞKAN ERDOĞAN, DTO ÜYELERİNİN BEKLENTİLERİNİ SIRALADI
Denizli Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Uğur Erdoğan, Birlik Başkanı Hisarcıklıoğlu’ndan, Ticaret Odası üyelerine TOBB öncülüğünde Nefes Kredisi verilmesini talep etti. Üyelerinden en çok bu konuda talep geldiğini belirtti. Başkan Erdoğan, TOBB Başkanı M.Rifat Hisarcıklıoğlu’na, üyelerinden gelen diğer talepleri de aktardı. Hisarcıklıoğlu’na, isteklerini almak üzere kendileri ile toplantı gerçekleştirmesi dolayısıyla teşekkür ederek, üyeleri tarafından beklenilen iyileştirmelere yönelik olarak şunları söyledi: “Esnaf odalarına bağlı firmalara, %4 faizle kredi verilmektedir. Bizde üye olan aynı ölçekteki şahıs firmaları ise böyle bir imkandan faydalanamıyor. Üyelerimize, bu konuda makul bir cevap vermekte zorlanıyoruz. Odadan kaydını sildirmek isteyenlere dair talep arttı. TOBB’a bağlı oda ve borsaların üyelerine verilen kredilerin faiz oranları da esnaf ve sanatkârlarınkine yakın olmalı. Ayrıca, Tapu Genel Müdürlüğü’nün aldığı tedbirler doğrultusunda, 18.03.2020 tarihinden itibaren işlem başvuruları internet ortamındaki web tapu üzerinden yapılmaktadır. Randevu süresi ise, genelde uzun oluyor. Kredili konut satışlarında, bankaların vermiş olduğu evrak zaman aşımına uğruyor. Bu uygulamanın yeniden gözden geçirilmesini talep ediyoruz. Öte yandan, Gelir Vergisi mükelleflerinin yanı sıra bazı sektörlerde kurumlar vergisi mükelleflerinin, 01.04.2020 ila 30.06.2020 tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğunun kabul edilmesi, mücbir sebep uygulaması kapsamında yer alan mükelleflerin beyanname ve bildirimlerini verme süreleri ile vergilerin ödenme sürelerinin uzatılmış olması önemli bir girişimdir. Bu hakkın tüm sektörlere tanınmasını bekliyoruz. Bu arada, şehirlerarası seyahatlerin kısıtlanmasından kaynaklı olarak akaryakıt istasyonlarında satışlar çok düşmüştür. Bu durum, sektördeki mevcut düşük karlılık ile birlikte, var olan sorunların daha da büyümesine ve çıkmaza girmesine neden olmuştur. Akaryakıt istasyonlarındaki yer alan araç yıkama üniteleri ve marketler gibi birimler kapatılabilir. İstasyonların bulunduğu lokasyondaki nüfus yoğunluğuna göre, şehirlerarası istasyonların da aralarındaki mesafelere göre, nöbetçi istasyon ya da istasyonlar belirlenip, o gün için sadece belirlenen bu istasyonların hizmet vermesi sağlanabilir. Bir de, paketlenmiş gıda ürünlerinin tedariki, tüketimi ve fiyatlandırılmasında bir sorun yaşanmadığı ancak, sebze ve meyve gibi tarım ürünlerinin arz talep dengesinde çok büyük oranda iniş çıkışlar olduğu görülmektedir. Hal kayıt sisteminde de bunlar mevcut. Üretilen sebze ve meyvelerinin istatistikleri, Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı çiftçi kayıt sistemi ile örtü altı kayıt sistemlerinde de var. Bu verilerin ışığında, hükümetimizin aldığı kira ertelemesi vb. desteklerin yanı sıra pamuk, mısır ve buğday üretiminde olduğu gibi sebze ve meyve üreticilerine üründe kilogram başına destek verilmelidir.”
TOBB ARACILIĞIYLA HAYATA GEÇİRİLEN DESTEKLER CAN SUYU OLDU
TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu ise, toplantıda bugüne kadar birliklerine bağlı oda ve borsalar aracılığıyla ekonomide hayata geçirilen destekleri dile getirdi ve şu konuları sıraladı:
VERGİLERLE İLGİLİ:
- Mart ayına dair KDV, 1 ay ertelendi.
- Muhtasar-KDV-SGK ise, 6 ay ertelendi.
- Gelir İdaresi Başkanlığı interaktif vergi dairesi internet adresinde, mücbir sebep durum sorgu ekranı açıldı; böylelikle mücbir sebebe girip girilmediği sorgulanabilecek.
MALİ YÜKLERİN AZALTILMASIYLA İLGİLİ:
- KOSGEB’in 30 Haziran’a kadar tahakkuk edecek alacakları, 2021’e ertelendi.
- Faaliyetleri zorunlu olarak durdurulan iş yerleri için kamu idarelerince kira bedeli tahakkuk ettirilmeyecek.
- Teknoparklardaki kuluçka firmalarından ve ticari işletmelerden 2 ay süreyle kira alınmayacak.
- Geri Kazanım Payı (GEKAP) beyannameleri, 6 ayda bir verilecek.
- Otopark Yönetmeliği’nin yürürlük tarihi, 30 Haziran’a ertelendi.
- Turizm sektöründe otel kiralamalarına ilişkin Nisan, Mayıs ve Haziran ayları hasılat payı ödemeleri ve irtifak hakkı bedelleri, 6 ay süreyle ertelendi.
- Konaklama Vergisi, 1 Ocak 2021 tarihine ertelendi.
KREDİ İMKÂNI SAĞLANMASI İÇİN:
- COVID-19 salgınıyla ilgili tedbirlerden etkilendiği için nakit akışı bozulan firmaların kamu bankalarına olan kredi anapara ve faiz ödemeleri de, 3 ay öteleniyor.
- Kamu bankalarından, 6 ay anapara ve faiz ödemesiz, 36 ay vadeli ve %7,5 faiz+1,5 komisyonlu İş’e Devam Kredi Desteği veriliyor.
- Çek ödemesi için ise Kredi Garanti Fonu (KGF) destekli 3 ay anapara ve faiz ödemesiz Çek Ödeme Destek Kredisi %9,5 faiz + % 1 komisyon imkanı getirildi.
- 24 Mart 2020 öncesine ait ödenmeyen kredi/çek/senet/kredi kartı borçları, 31 Aralık 2020 tarihine kadar ödenir veya yeniden yapılandırılırsa, sicile işlenmeyecek.
- 30 Haziran’a kadar vadesi gelecek reeskont kredilerine 90 gün vade uzatımı, yeni kullanılacak reeskont kredilerine ise 12 ay ek taahhüt kapama süresi tanındı.
- Bankalara yönelik, BDDK nezdinde şikayet hattı oluşturuldu.
KEFALET DESTEĞİ İÇİN:
- Kredi Garanti Fonu’nun kefalet kapasitesi 500 milyar TL’ye çıkarıldı.
- 31.12.2020 tarihine kadar kullandırılacak kredilerde, ‘vergi borcu yoktur’ ve ‘SGK prim borcu yoktur’ belgeleri aranmayacak.
- Ticari Alacak Sigortası kapsamına, cirosu 125 Milyon TL’ye kadar olan orta ölçekli işletmeler de dahil edildi.
İDARİ İYİLEŞTİRMELER OLDU:
- Kamu ihalelerinde Covid-19 nedeniyle sözleşme şartlarının yerine getirilememesi halinde, süre uzatımı veya sözleşmenin feshedilmesi mümkün hale geldi.
- 1 Mart 2020 ile 30 Haziran 2020’ye kadar iş yeri kira bedelinin ödenememesi, kira sözleşmesinin feshi ve tahliye sebebi oluşturmayacak.
- İcra ve iflas takipleri, 30 Nisan’a kadar durduruldu.
- Kapasite Raporlarının süreleri, 1 Mayıs’a uzatıldı.
- Haziran ayında Oda ve Borsalara ödenmesi gereken yıllık üyelik ve munzam aidatları, gecikme zammı ve faiz tahakkuk ettirilmeksizin Ekim ayına ertelendi.
- 20 yaş altında çalışanlara, sokağa çıkma izni verildi.
- Pandemi hastanesi ilan edilen özel hastanelere, SGK’nın ödemesi yükseltildi.
İSTİHDAMIN KORUNMASINA YÖNELİK:
- Kısa Çalışma Ödeneği’nden yararlanma şartları iyileştirildi. 600 gün sigorta primi şartı 450 güne, son 120 günlük prim ödeme şartı 60 güne indirildi.
- Kısa Çalışma Ödeneği başvurusu için istenen belge sayısı, 10’dan 2’ye düşürüldü.
- Telafi çalışma süresi, 2 aydan 4 aya çıkartıldı.
- Turizm sektöründe, iş sözleşmeleri askıda olan çalışanlardan Nisan ayında sigortalı girişi yapılan işçiler, Kısa Çalışma Ödeneği (KÇÖ) kapsamına alındı.
- Kısa Çalışma Ödeneği kapsamındaki çalışanın kısa çalışma ücreti ile net maaşı arasındaki fark, SGK bildirimi ‘0 gün’ yapılarak işverence ödenebilecek.
- Kısa çalışma kapsamında bulunan iş yerlerinde çalışmasını sürdüren çalışanlar için, asgari ücret desteği ödenmeye devam edecek.
ULAŞIMLA İLGİLİ İYİLEŞTİRMELER:
- Sağlık Bakanlığı tarafından, Kapıkule Gümrük Kapısına hızlı tanı testi yapan mobil laboratuvar kurulmasına ve hızlı tanı Kovid-19 testi yapılmasına onay verildi.
- Mersin Limanı’nda, ardiye ücretleri düşürüldü.
- Muayene süresi gelen tüm araçlar için araç muayene süreleri, 3 ay ertelendi.
- Egzoz gazı emisyon ölçüm işlemleri 3 ay süreyle ertelendi.
- 11 Mart 2020 tarihi itibariyle, ticari taşımacılık yapan firmaların yetki belgelerinde kayıtlı olan ve muayene süreleri geçen tır, kamyon, kamyonet vb. araçların yetki belgelerinden düşüm işlemleri ertelendi.
- Kapıkule Sınır Kapısı’nda (öncesinde de Habur’da başlatılmıştı) tampon bölgede şoför, dorse veya konteyner değişimi başlatıldı. Uygulama İpsala ve Hamzabeyli kapılarına da yaygınlaştırılacak.
TARIM SEKTÖRÜ:
- Mevsimlik tarım işçilerinin tarım arazilerine ulaşım ve barınma-çalışma koşullarının iyileştirilmesine yönelik, düzenleme yapıldı.
- Tarım Kredi Kooperatiflerine Nisan ve Mayıs’ta ödenmesi gereken krediler, faizsiz olarak 2 ay süreyle ertelendi.
- Tarım ve Orman Bakanlığı, yaklaşık 1.9 milyar TL’lik destekleme ödemesi yapacağını açıkladı.
- Geleneksel hayvansal üretim yapan işletmeler için 100 bin TL’ye kadar, bitkisel üretim yapan işletmeler için ise 50 bin TL’ye kadar faizsiz kredi verilecek.