Türk Halk Müziği’nin öncülerinden, Denizli’nin kalbinde yer etmiş büyük usta Özay Gönlüm’ü rahmetle anıyoruz.
Aslen Denizlili usta saz sanatçısı Özay Gönlüm hayatını boyunca Denizli hikayelerinde türkülerin sesi oldu. Yazdığı türküler dört bir yana yayıldı. Amerika, Çin ve Hindistan gibi birçok ülkede adı duyulan usta sanatçı “Yaren” isimli 3lü sazı ile Türk kültürüne yeni bir soluk getirdi.
Şimdi gelin ömrüne birçok unutulmaz türkü sığdıran Özay Gönlüm’ün hayatına kısaca bir göz atalım.
Özay Gönlüm, 5 Şubat 1940 yılında Denizli’nin Tavas ilçesine bağlı Kızılcabölük beldesinde dünyaya geldi. Daha çok küçük yaşta ağız armonikası çalarak müziğe adım adan usta sanatçı, ortaokulu öğrenimi sıralarında keman ve bağlama çalmayı öğrendi.
1965 senesinde kendi köyü Tavas Kızılcabölük’ten çıkıp da Ege yörelerinde köy köy gezip türküler derlemeye başlayınca namı da dilden dile dolaştı. Bir süre sonra Denizli Erkek Sanat Enstitüsü’ne başlayan Gönlüm, Yurttan Sesler’in kurucusu Muzaffer Sarısözen’in daveti üzerine Ankara Radyosu Yurttan Sesler programında misafir sanatçı olarak katıldı. Sonrasında ise “yetişmiş saz sanatçısı” unvanıyla devam edecekti.
Herkesten farklı olarak türküleri yorumlayışı bir yana, taklitleriyle de gönüllerde yer etti. Ege türkülerini Denizli ağzıyla çalıp söylemesi, Türk kültürüne yeni bir soluk getirdi büyük ustanın. O kadar sevildi, o kadar gönülden bağlanıldı ki ona, 1973 senesinden itibaren tam 10 sene İzmir Fuarı’nda sevenleriyle buluştu. Bu yıllarda şöhret basamaklarını çok hızlı tırmanan Gönlüm, yine aynı yıllarda en güzel eserlerini ülkeye kazandırdı. Bu dönemde plaklara kaydettiği; “Çöz de Al Mustafa Ali”, “ “Sobalarında Kuru Da Meşe” , “ Cemilemin Gezdiği Dağlar Meşeli”, “ Tepsi Tepsi”, “Denizli’nin Horozları” gibi türküleri dilden dile dolaştı.
Ama onun asıl dünya tarafından duyulmasını sağlayan türküsü ise; “Ninenin Mektubu” oldu. Bu isim adı altında onlarca konuşmayı Denizli ağzıyla ve takdir edilesi nükteli tavırlarıyla plaklara okudu. 1986 senesinde de yönetmenliğini Yıldırım Yalnızmaz’ın yaptığı ‘Düğüm’ adlı sinema filminde beyaz perde de gösterdi kendini. Burada İhsan Baysal ve Funda Ersin gibi isimlerle birlikte rol aldı.
Özay Gönlüm demişken Cafer Açın’a yaptırdığı ‘Yaren’inden bahsetmemek olmaz. Bağlama, cura ve çöğürü birleştiren bu bağlamayla nice televizyon- radyo programlarına ve konserlerine çıktı Gönlüm. Artık Yaren’iyle anıldığı senelerdi 70’ler.
Dünya’nın pek çok ülkesine de ünü yayılan Gönlüm, başta ABD, Çin, Hindistan olmak üzere yaklaşık 42 ülkede de konserler verdi.
Yaren’iyle birlikte gittiği her yerde ününe ün kattı Özay Gönlüm. Bu ünler de boşuna değil, çok başarılıydı. Kültür Bakanlığı Hagem’de Repertuar Kurulu Üyeliği ve TRT Türk Halk Müziği Repertuar Kurulu Üyeliği de yaptı. Bunların yanı sıra birçok sınavda da jüri koltuğunda oturdu.
TRT’yle birçok ortak projede yer aldı, fakat en akılda kalanı KDV reklamlarında oynaması oldu. “Çöz De Al Mustafa Ali” türküsü “ Fişini De Al Mustafa Ali” olarak uyarlayıp, halkı alışverişlerden sonra fiş almaya yönlendirdi.
Birçok kaynakta Gönlüm’ün Erzincan doğumlu olduğu yazsa da aslen Denizli Tavas ilçesi Kızılcabölük köyünde dünyaya geldi. Lise eğitimine kadar Denizli’de yaşadı. Hayatı boyunca da memleketi Denizli’den kopmadı.
Büyük saz ustası Özay Gönlüm, 1 Mart 2000’de 60 yaşındayken solunum yetmezliği sebebiyle hayata gözlerini yumdu. Geriye, hala onun türkülerini duyunca gönlünün teli titreyen, Çatalçeşme Tiyatrosu önünde heykelini bile görünce gülümseyen onlarca seveni kaldı.
