10 Eylül’de 2018- 2019 eğitim öğretim yılında yeni başlayacak öğrencilerde karşılaşılabilecek uyum sorunları ile ilgili çocukların nasıl tepkiler gösterebileceğini ve ailelerin bu sorunları nasıl fark edip üstesinden geleceğine dair Denizli Devlet Hastanesi Çocuk Psikiyatri Uz. Dr. Sezai Üstün Aydın bilgi verdi.
Psikiyatri Uz. Dr. Sezai Üstün Aydın
Okula başlamanın çocukların hayatında önemli bir dönüm noktası olduğunu çoğu çocuk için coşkuyla karşılanan bu dönemin bazı çocuklarda tedirginlik ve kayıp gibi duygulara da neden olabileceğini söyleyen Psikiyatri Uz. Dr. Sezai Üstün Aydın; “Çocuklar, artık eskiden vakit geçirdiği aile fertleri ve arkadaşlarıyla daha az görüşmeye, alışık olduğu ortamların ve rutinlerin dışına çıktığı için duygusal tepkiler vermesi normaldir. Bu yaştaki çocuklar için duyguları söze dökmek kolay olmayabilir, bu yüzden davranışları ebeveynler için yol gösterici olur. Ağlama, kızma vb. bazı tepkiler kolayca fark edilirken, çocuktaki sessizleşme gibi diğer tepkiler gözden kaçabilir. İlk günlerde hiç sıkıntı yaşamayıp sonraki günlerde ebeveynlerine yapışan ya da tam tersi okulun ilk günlerinde isyan bayrağını çekip sonrasında okuldan ayrılmamak için ağlayan çocukların tepkileri de çoğu zaman anormal değildir. Bu biraz da hayatta ileriye yönelik atılan her adımda olduğu gibi, okula başlamanın da hem keyifli hem de endişe uyandırıcı uçları arasında çocuğun -ve biraz da ebeveynlerin- yaşadığı gelgitlerle ilgilidir. İlgili, destekleyici ve cesaretlendirici olmak, ısrar etmeden okulla ilgili düşüncelerini konuşmaya davet etmek bu gelgitlerin aşılmasında yardımcı olabilir. Okulda neler olabileceğini anlatmak ve çocuğun okul hakkındaki kaygılarını sabır ve anlayışla dinlemek, hatta mümkünse çözüm üretmek gerekebilir. Çocukların bazen konuşmayı istememeleri çok normaldir, fakat istediklerinde sizin dinlemeye hazır olduğunuzu bilmeleri önemlidir. Ebeveynlerinden ayrılmakta zorluk yaşayan bazı çocuklarda, okul ile birlikte karar verilerek, evden sevdiği bir eşyasını getirmesi ya da ebeveynin bir müddet okulda beklemesi faydalı olabilir” dedi.
Okulla Birlikte Çocuklar Dış Dünyayı Keşfeder
Okula yeni başlayan çocukların ebeveynlerinden uzakta sosyal, akademik ve sportif alanlarda kendilerinin güçlü ve zayıf noktalarını ve ilgi alanlarını keşfetme fırsatı bulduğundan bahseden Sezai Üstün Aydın bu sürecin aileleri tarafından iyi gözlenmesi gerektiğini söyledi. Aydın: “ Dış dünyanın nasıl işlediğini, yaşına uygun sosyal etkileşimleri ve aile dışındaki insanları tanırken, evde hiç yapmak zorunda olmadıkları şekilde performans göstermeleri gerekebilir. Çocukların yeni bir şeyler öğrenirken çok keyifli olduğuna çokça şahit olmuşsunuzdur. Bununla birlikte, giderek artan beklentilerin psikiyatrik rahatsızlıkların ortaya çıkmasına katkıda bulunabileceği gibi, önceden gözden kaçan bazı psikiyatrik bozuklukların da fark edilmesine neden olabilir. Çocuğun arkadaş ilişkilerini bozan, öğrenmesine engel olan, hatta okul reddi ile sonuçlanabilen dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, davranım bozukluğu, depresyon, kaygı bozuklukları, zekâ işlev bozukluğu, öğrenme bozuklukları ve otizm gibi psikiyatrik rahatsızlıklar açısından ebeveynlerin ve okul personelinin dikkatli olması, şüphelenildiği durumda bir uzmana yönlendirmesi gerekmektedir” dedi.
Çocuk Psikiyatri Uz. Dr. Sezai Üstün Aydın ailelerinin de çocuklarının okula başlamasıyla birlikte gurur ve heyecanın yanında stres, tedirginlik ve kayıp duygularını da yaşabileceğini belirterek; “ Ebeveynler kendi duygularını tanımaları ve kontrol edebilmeleri, gerektiğinde çocuklarına uygun tepkiler verebilmeleri için çok önemlidir. Ayrıca pek çok aile için, diğer ebeveynlerin de benzer şekilde hissettiğini bilmek, hatta onlarla konuşmak rahatlatıcı gelmektedir” dedi.
