Türkiye’de halciler ve komisyoncular yasasının değiştirilmesine yönelik yapılan girişimler hakkında TÜRKHAL Yönetim Kurulu Üyesi Halil Öztürk, hükümete bir çağrıda bulunarak yeni yasanın oluşturulmasında halcilerin de görüşlerinin alınması gerektiğini söyledi. Öztürk, ayrıca önümüzdeki dönemde soğan fiyatlarında büyük bir artışın yaşanacağını belirterek vatandaşı uyardı.
Tüketici enflasyonu Ekim’de aylık bazda yüzde 2,67 artarken, yıllık bazda yüzde 25,24 olarak gerçekleşti.’Enflasyonla Topyekûn Mücadele Programı’ kapsamında, zincir marketlerin 50 üründe 2 ay süreyle yüzde 10 indirim yapmasını içeren kampanyaların beklenen etkisi yaşanmadı.Bununla beraber Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, yeni hal yasası taslağıyla ilgili bazı açıklamalar yaptı.Türkiye’de yıllık üretilen 50 milyon ton yaş sebze ve meyvenin yaklaşık yüzde 30’unun zayi olduğuna dikkati çeken Pekcan, yap-işlet-devret modeliyle hallerin profesyonel bir şirket tarafından yönetileceğini söyledi.
TÜRKHAL Yönetim Kurulu Üyesi Halil Öztürk konu ile ilgili DenizliDeda Haber’e özel açıklamalarda bulundu. Öztürk, Türkiye’de domates fiyatları özelinde başlayan tartışmaların geldiği nokta hakkında;”Türkiye’de fiyatların haller tarafından yükseltidiği imajı yaygınlaştı. Hükümette hal yasasını düzenlemeyi gündeme getirdi. Kamuoyunun şunu bilmesi gerekirki haller hiç bir zaman fiyatları yükselten veya düşüren mekanizma değildir. Haller fiyat oluşumunu sağlayan taraftır, bir borsadır. Hazırlanan taslakta komisyon kaldırılması ifadesi var. Ancak bizim şunu iyi bilmemiz gerekir, bizim burada aldığımız komisyon oranı yüzde 8’dir. Fiyatlarda yüzde 300’lük değişimin yaşandığı ortamda yüzde 8’in ne kadar etkisi olabilir? Biz bunu kamuoyunun takdirlerine bırakıyoruz”dedi.
Hazırlanan taslak yasada hallerin profesyonel şirketlere devredilerek yap-işlet-devret modeline geçişi hakkında değerlendirmelerde bulunan Öztürk,”Benzeri bir çalışmayı Türkiye’de ilk defa Denizli olarak 2006 yılında uygulamıştık. Bu bizim bir tezimizdi. Olması gereken şeylerden biriydi. Ama haller yarı kamu statüsünde çalışan bir kurumdur. Denetimin iyi gerçekleşmesi gerekir.Haller yasalarla idare edilir. Bizler yeni yasanın bu sektörün paydaşları ile bir araya gelerek hazırlanması gerektiğini düşünüyoruz. Bugün uygulanan kanun 2011 yılında hazırlandı ve 2012 yılında yürürlüğe girdi. O dönemlerde de sebze meyve fiyatları yüzde 25 oranında ucuzlayacak denmişti. Biz o zaman da kanunun yanlış olduğunu ve fiyatları düşmez, fiyatlar artar demiştik. Şuanda haklı çıktığımız ortada. Peki bunun sebebi ne? Şuanda Türkiye’de üretilen sebze ve meyvenin sadece yüzde 20-30’u hallerde işlem görüyor. O çıkan kanunla hal dışında farklı noktalarda işlem görüldü. Bu işi yapan kişiler bu ortamı yakalayınca fiyatlardaki bu dalgalanmalar oluştu”ifadelerini kullandı.
Kamuoyunun domates,patates, soğan ve diğer ürünlerin fiyatları ne olacak merakına ise Öztürk,”Önümüzdeki günlerde bir fiyat yükselmesi bekliyoruz. Soğanın rekoltesi bu sene çok düşük. Soğanlar şuanda depolara alındı. Ancak yüzde 70-80 varan oranlarda depodaki soğanlar çürüdü. Bunun sorumlusu yarın haller mi olacak? Örneğin halimizde şuanda mandalinler var. Mandalin fiyatı 1 TL civarında ve düşük. Bunun sorumlusu da mı bizleriz?”diyerek vatandaşa uyarıda bulundu.
HABER:ORAL CAN TATAR