AK Parti ve MHP’nin uzun süredir üzerinde çalıştığı seçim ve siyasi partiler yasası TBMM Başkanlığı’na sunuldu. Teklife göre, seçim barajı yüzde 7 olacak.
Milletvekili Seçimi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, AK Parti Siyasi ve Hukuki İşlerden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı ile MHP Hukuk ve Seçim İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız tarafından Meclis Başkanlığı’na sunuldu.
Sunulan teklife göre seçim barajı yüzde 7 olacak.
Konuyla ilgili Hayati Yazıcı şunları söyledi;
Teklifimizin birinci maddesinde 2839 sayılı kanunun 33’ncü maddesinde yer alan seçim barajının 7’ye indirilmesini teklif ediyoruz. İkinci maddesinde aynı kanunun 34’üncü maddesinin birinci fıkrasında kelime düzeltmesi yaparak bu maddenin son fıkrasını yürürlükten kaldırıp “İttifakın aldığı oy toplamı ülke barajını geçtiği takdirde…” maddesinin eklenmesini talep ediyoruz. Üçüncü maddede 2820 sayılı siyasi partiler kanunun 36’ncı maddesinde düzenlenen siyasi partilerin seçimlere katılmalarına ilişkin “TBMM’de Grubu Bulunması” koşulu madde metninden çıkarılıp “Siyasi partilerin takip eden her seçimde girerken bu maddede ön görülen örgütlenme oranında en azından bir defaya mahsus kongre yapmalarını” öngörüyoruz. İl Seçim Kurulu’na ilişkin yeni düzenleme öneriyoruz. Bu düzenlemeye göre il seçim kurulu başkan ve üyeleri ile yedek üyelerinin birinci sınıfa ayrılmış hakimler arasından kura çekmek suretiyle belirlenmesine yönelik düzenleme.. Benzer düzenlemeyi ilçe seçim kurulları için öneriyoruz. Yerleşim yeri adresine göre oluşturulan bir yıl önceki seçmen kütüğü üzerinden güncelleme yapılıyor. Adresi kapanmış olması sebebiyle adres kayıt sisteminde gözükmeyenler en son seçmen olduğu adrese göre seçmen listelerine kaydediliyor.
Teklifin 7. maddesi ile 298 sayılı kanunun 23. maddesinde bir fıkra eklemesi öneriyoruz. Sandık kuruluna üye bildirme hakkı bulunan bir parti oluru olmadan başka bir parti üyesini sandık kurulu üyesi olarak gösteremez. Böyle uygulamalar var uygulamadan doğan sorunu bu düzenleme önerisi ile giderilmesini teklif etmiş bulunuyoruz. 8. madde ile 298 sayılı kanunun 33. maddesine bir fıkra eklenmesini öneriyoruz. 2972 sayılı mahalli idareler ve mahalle muhtarları ve ihtiyar heyetleri seçimi hakkında kanun uyarınca yapılacak seçimlerde birinci fıkra gereğince yerleşim yeri adresine göre oluşturulan bir yıl önceki seçmen kütüğü güncelleme işlemleri yapılır. Teklifin 9. maddesi ile 298 sayılı kanunun 36. maddesine birinci cümleden sonra bir fıkra eklenmesini öneriyoruz. Adresi kapanmış olması sebebiyle adres kayıt sisteminde görünmeyenler en son seçmen olduğu adrese göre seçmen listelerine kaydedilir. Seçme seçilme hakkı demokratik hakların başında yer alır bu anlamda vatandaşın kütükten düşmesini önlemeyi hedefliyoruz.
Teklifin 10. maddesi ile 298 sayılı kanunun 40. maddesine adres kapanmış olması sebebiyle adres kayıt sisteminde görünmeyenler ise en son seçmen olduğu adreslerine ibaresini ekliyoruz. Biliyorsunuz adres kayıt sistemine göre adrese yeni kişiler kaydedildiğinde eski kayıtlar otomatikman devre dışı düşüyor. Kişi orada kayıtlı olduğunu zannederken bakıyor ki orada devre dışı. Bu sorunu gidermiş oluyoruz. Teklifin 11. maddesi ile Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne uyum düzenlemesi yapıyoruz. Burada 65. madde başlığı Başbakan ve Bakanlara ilişkin yasaklar başlığını taşıyor. Bunu bakanlara diye düzenleme yapıyoruz. 155. maddesinde ise yine Başbakan sözünü madde metninden çıkarıyoruz bakanların yasaklara uymamaları halinde düzeltme yapıyoruz. Teklifin 12. maddesi ile 2972 sayılı mahalli idareler ile mahalle muhtarlıkları ve ihtiyar heyeti seçimi hakkındaki kanunun 32. maddesine şu fıkranın eklenmesini öneriyoruz; Seçim sonucuna göre ilk sırada yer alan muhtar adayı seçilme yeterliliğine sahip olduğunu en geç bir ay içinde belgelendirmesi halinde kendisinin seçimi kazandığına dair ilçe seçim kurulunca mazbata verilir. O süre içinde getirmezse ikinci üçüncü devam ediyor. Bu da muhtar seçimlerinin sık sık iptal edilmesi suretiyle seçimlerin yenilenmesi gibi yanlış uygulamayı ortadan kaldırmayı hedefliyor.
Teklifin 13. maddesi ile gerek il gerekse ilçe seçim kurullarının başkanlarının önerdiğimiz şekilde kabul edilmesi halinde bunun uygulama sürecine ilişkin geçiş düzenlemesi öneriyoruz. Çünkü seçim kurulları iki yılda bir yapılır. Başkan ve üyelerin bazıları bu kanuna göre diğerleri eski mevzuata göre yapılmış. Aksama olma ihtimalini ortadan kaldırmayı hedefliyoruz.
14. madde yürürlük maddesi, 15. madde yürütme maddesi.
MHP’li Yıldız ise şöyle konuştu:
Kanun teklifinin ülkemize, milletimize hayırlar getirmesini diliyorum. Siyasi Partiler Kanunu ile seçim kanunlarının içeriği o ülkenin demokrasi standardını gösteren önemli uygulamalardır.
Kanun teklifi ile milletvekilleri seçim kanununda yüzde 10 olarak uygulanan ülke seçim barajı yüzde 7’ye indirilmesi önerilmektedir. Daha fazla partinin, görüşün Meclis’te bulunması hedeflenmiştir. Seçim barajı değiştirilmektedir. İttifakı oluşturan partilerin her birinin çıkaracağı vekil sayısının hesaplanmasında seçim bölgelerinde aldıkları oy oranları ile belirlenecektir.
Siyasi partilere ve bağımsız adaylara rakamların büyüklüğüne göre milletvekilliği tahsis olunur. İttifak içinde görünür olan her partinin ittifak dışında görünürlüğü yükseltilmiştir.Seçmen iradesinin kendi partisi dışında başka partilere yansımaması da gözetilmiştir.
