Her köşesinden farklı bir güzellik yayılan cağnım ülkemizi, bu kez de ağız farklılıklarından ele alalım dedik. İlk kez duyanın asla anlamayacağı bu kelime grupları sizleri duygudan duyguya sürükleyebilir, algılamakta zorlanabilirsiniz. Ama çok uzaktan başlamıyoruz merak etmeyin. Her şey yavaş yavaş 🙂
Denizlili olmak kolay değil. Ama belki ‘9 Adımda Denizlice’yle onları biraz anlayabilirsiniz.
Hiçbir yerden tanıdık gelmediğinin farkındayız. İlk defa duyduğunuz bir kelime gibi dursa da kendisi öğrenci önlüğü demektir.
Hayır Instagram’daki BİO’dan bahsetmiyoruz. Biyo aslında Ege yöresinde ‘bir kere’ ya da ‘bir kez’ gibi bir anlamı karşılar. Bunu Özay Gönlüm’le açıklamak lazım.
Asmam Çardak’tan
Suyu Bardaktan
Biyo atıver de gocuman gız
iliman göbekten amanınn iliman göbekten
“Höngürü tası horaya go”.
Tamam yine şok oldunuz anladık ama sakin olun. Bambaşka bir dilden apayrı kelimeler dizisi gibi geldiğinin farkındayız. Şair burada “bu tabağı al da şuraya koy” demek istemiştir.
Bu kelimeyi Ege dizilerinden tanıyorsunuz elbette. Kendisi “arkadaş” kelimesinin resmen candan ciğerden kullanımıdır.
Bu yumuşak g nin kullanımı niyeyse bir yaygındır Ege’de. Bayağı bir sevilir, bağırlara basılır. Çokça da kullanılır. Evet bildiniz, burada “akşam” demek istemiştir.
Hadi itiraf edin biliyorsunuz bu sözü. Dünya’nın her yerine saçılmıştır Ege insanı. Ve siz de onun görüş açısını kapatacak şekilde önünde dinelmişsinizdir. Evet evet bildiniz, ayakta durmak anlamına geliyor.
Kelime söylenişinden alengirli olduğunu belli ediyor zaten. Kızdığınız birinin arkasından söylüyormuş gibi düşünün. Devamlı devrilen kısık gözler ve ardından, ‘dabiyasız’ diyorsunuz. Oh, şimdi rahatladınız. Kelimenin görgüsüz, sinir bozucu, iş bilmez gibi anlamları vardır. Havalı da bir söz, insanın söyledikçe söyleyesi gelir valla.
Genellikle “r” harfi içeren kelimeyi bir önceki sesli harfle uzatma durumudur.
Bir de -ivermek olarak bağlarsanız tadından yenmez.
Örneğin; gelivee, gidivee,
Beni bi bakıvee biyo!
Hööle bi yörüyüp gelive!
En iyisi siz Özay Gönlüm’den dinleyin 🙂
