Bu sene Denizli’de 2 defa meydana gelen 1 kere de asılsız ihbar olarak kayıtlara geçen siyanürle intiharı İYİ Parti Denizli Milletvekili Yasin Öztürk meclis gündemine taşıdı.
Türkiye’yi sarsan siyanürlü intiharlar konusunda tepkisiz kalmayan İYİ Parti Denizli Milletvekili Yasin Öztürk siyanür konusunda bir Meclis Araştırması önergesi vererek konu hakkında komisyon kurularak meselenin tüm boyutlarıyla ele alınmasını TBMM gündemine taşıdı . Ayrıca Yasin Öztürk , Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın yanıtlaması İstemiyle TBMM Başkanlığına verdiği yazılı soru önergesi ile son günlerde sıkça rastlanan intihar vakalarında kullanılan siyanür’ün neden bu kadar kolay ulaşılır olduğunu sordu .
Milletvekili Yasin Öztürk , soru önergesinde siyanür kullanılarak işlenen cinayetlerin ve intiharların ne sıklıkta görüldüğünü sordu .
İnternet üzerinden bu kadar kolay ulaşılabilir bir madde olmasına da tepki gösteren Öztürk , “Satışı Tehlikeli Kimyasalların Kontrol Yönetmeliğine” dahil edilmesini istedi . Milletvekili Öztürk , konunun takipçisi olacağını ifade etti .
Yasin Öztürk’ün Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın yanıtlaması İstemiyle yönelttiği sorular;
Araştırma önergesi teklifi;
Son Günlerde Artış Gösteren Siyanürle İntihar ve Cinayet Vakalarının Nedenlerinin Araştırılarak, Siyanür ile Satışı Yasak ve Kontrole Tabi Zehirli Maddelere Rahatlıkla Ulaşımının Engellenmesi Konusunda, Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Anayasanın 98’inci Ve TBMM İçtüzüğünün 104 Ve 105’inci Maddeleri Uyarınca Meclis Araştırması Açılmasını Saygılarımızla Arz ve Teklif Ederiz.
Gerekçe
Sanayileşme ve küreselleşmeyle birlikte yaşanan toplumsal bunalım ve savaşlar, teknolojik gelişmeler ve çağdaş toplum yapısıyla birlikte ortaya çıkan bireysel, ailevi ve toplumsal değişmeler intihar vakalarının hızla artmasına sebebiyet vermiştir.
Ülkemizde intihar geçmişte toplum tarafından çok istisnai bir vaka olarak bilinmekteyse de, son yıllarda başta ekonomik nedenler olmak üzere, hastalıklar, aile geçimsizliği gibi çeşitli nedenlerle intihar vakalarında artış görülmektedir.
Türkiye’deki intiharlarla ilgili en son yayımlanan istatistik 2018 yılını kapsamaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre 2018 yılında Türkiye’de 3161 kişi hayatına son vermiştir.
Bununla birlikte, üniversitelerimizce yapılan sosyolojik araştırmalarda intihardan vazgeçme nedenlerine ilişkin çalışmalar da mevcuttur. Dinimizin, “intihar” olayına yaklaşımı nedeniyle hayatına son vermekten vazgeçen bireyler yanında, “yakınlarıma ne olacak kaygısı” da intihardan vazgeçme sebebi sayılmıştır. Ancak, son günlerde aile fertlerini de içine alan “benden sonra ne olacaklar kaygısıyla” yaşanan intihar vakaları dikkat çekmektedir
Ülkemiz için intihar vakalarındaki artış yanında en önemli sorun, son günlerde yaşanan siyanür kullanarak hayata son verme yöntemidir. Türkiye’de siyanürle intihar vakaları 16. sırada yer alırken, son günlerde yaşanan intiharlar nedeniyle bu yöntem üst sıralara yerleşmiştir. İstanbul ve Antalya’da iki ailenin toplu intiharları dışında, İzmir’de bir genç anne ve babasını siyanürle zehirleyerek ölümüne sebep olmuştur. Ayrıca, basına yansıyan haberlerden, Mersin’de, Denizli’de ve İstanbul’da yaşanan intiharların da siyanüre bağlı olduğu öğrenilmiştir.
Yine basında İzmir Bayraklı’da kimya öğrencisi olduğu öğrenilen bir gencin internetten siyanür sipariş ettiği ve siyanürün deney yaptığı sırada yere dökülmesi sonucu evdeki beş kişinin zehirlendiği, olayda iki kişinin yaşamını yitirdiği haberi yer almıştır.
Ayrıca siyanür akıl sağlığı kontrol edilmesi gereken kişiler tarafından sokak hayvanlarının katledilmesinde de kullanılmıştır.
Siyanürle intihar ve cinayetlerin artışı kadar dikkat edilmesi gereken en önemli diğer sorun ise bu maddenin alım-satımının kontrole tabii tutulmamasıdır. Madencilik ve böcek ilacı üretimine yönelik sanayi kolları dışında günlük kullanımının yok denecek kadar az olmasına rağmen siyanürün internet aracılığıyla alım-satımının yapılmasının önünde bir engel bulunmamaktadır. Siyanür, “Satışı Tehlikeli Kimyasalların Kontrol Yönetmeliğine” dahil edilmemiştir. Aylardır benzeri yaşanan intihar ve cinayet vakalarına rağmen, Yönetmelikte de bir değişiklik yapılmamıştır.
Öte yandan, Kontrole Tabi Kimyasal Maddeler Hakkında Yönetmeliğin 7. Maddesi uyarınca da, üretime/ithalata konu yönetmelik eki kimyasal maddelerin yurt içinde gerekli denetimlerinin yapılabilmesi adına dağıtım kanallarının her birinin ve son kullanıcısının tespit edilmesine ve suistimalinin önlenmesine ilişkin çalışmaların da yeterli olmadığı ortadadır.
Siyanürün neden olduğu intihar ve cinayet vakalarının toplum üzerindeki etkisi, bu tür yöntemlerin bu tür girişimlere meyli olan kişilerce örnek alınması tehlikesi ortadayken, halen internette satışının devam etmesi iktidarın ve internet sitelerinin para kazanma hırsı ile duyarsız kalması anlaşılır. Ayrıca siyanür sadece intihar edenleri değil, farkında olmadan yapılan müdahaleler sonucu güvenlik mensuplarımızın, sağlık çalışanlarının ve vatandaşların da sağlığını etkilemektedir. Yaşanan olaylara müdahaleler sonucu siyanürden etkilenen görevlilere ilişkin haberler de bu tehlikeyi yansıtmaktadır.
Bu nedenlerle, özellikle bu zehirli maddenin satışına ilişkin önlemlerin bir an önce yasal düzenleme ile kontrol altına alınması, kurala uymayanlar konusunda caydırıcı cezaların uygulanması ve konunun bir Meclis Araştırması ile gündeme alınması zorunluluk arz etmektedir.