Cumhurbaşkanı Erdoğan, salı günü partisinin grup toplantısında, Türk edebiyatının önemli hiciv ustalarından, Osmanlı döneminde Acıpayam’da kaymakamlık yapan Şair Eşref’ten alıntı yaptı.
Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Erdoğan, salı günü mecliste gerçekleştirilen partisinin grup toplantısında Cumhuriyet Halk Partisi’nin tek parti dönemini Şair Eşref’ten alıntı yaparak eleştirdi.
CHP’nin tek parti dönemindeki tutumunu eleştiren Erdoğan, Şair Eşref’ten alıntı yaptığı konuşmasında ‘Gelin size bu meseleyi bir anektodla anlatayım’ diyerek;
“Büyük Hiciv şairimiz Eşref, Cumhuriyet öncesi dönemde bir ilçede kaymakamlık yaparken, merkezden bir telgraf gelir. Telgrafta, ‘Kaymakamlık binasının ihtiyaçlarını bildirin stop.’ yazmaktadır. Eşref, bu telgrafa, ‘Binanın muhtelif yerleri akıyor stop.’ şeklinde bir cevap gönderir. Merkezden gelen ikinci telgrafta, ‘Binanın nereleri akıyor, ayrı ayrı yazıp gönderin stop.’ Bu ifade yer almaktadır. Bunun üzerine Eşref, o hışımla telgrafhaneye iner ve telgrafçıya, yaz oğlum der: Binanın muslukları hariç her yerleri akıyor stop.” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın paylaştığı anektodun sahibi olan Şair Eşref, Denizli’de Acıpayam ilçesinde kaymakamlık görevinde bulunması ile tanınıyor. Mehmet (Şair) Eşref Bey, 1892-1893 yıllarında arasında o dönemde Osmanlı Kazası olan Acıpayam’da görev yapmıştı. Acıpayam ile ilgili hicivleri de bulunan Eşref, o dönemde halk tarafından sevilen bir kişi olsa da Acıpayam kaymakamlığı görevinde uzun süre kalmamış, sivri hicivlerle eleştirdiği dönemin Osmanlı hükümetleri ile arasının iyi olmaması nedeniyle, sıkıntılı birçok olayla mücadele etmek zorunda kalmıştır. Acıpayam ile ilgili yazdığı en bilinen hicvi ise şudur,
”Acıpayam’da iki dükkan bir fırın,
peynir ekmek yiye yiye ne ağız kaldı ne burun.”
Bazı rivayetlere göre ise bunu o dönem devlet dairesinde görev yapan bir kişinin söylediği bu söze karşı ise şu dizeleri yazdığı da ifade edilir:
“Boğazı için cennetten kovdular adem’i,
Ararsın ama bulamazsın acıbadem’i.”
Şair Eşref’in yakın zaman öncesine kadar Acıpayam’da büstü bulunuyordu. İlçede yapılan peyzaj çalışmaları sırasında kaldırılan Şair Eşref büstünün neden kaldırıldığı ise merak konusu. İzmir’de Çankaya’da da halen bir büstü ve isminin verildiği bir cadde bulunmaktadır. Neyzen Tevfik’in de hocası olarak bilinen Şair Eşref’in Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın paylaştığı hikayenin Acıpayam’da mı yoksa başka bir ilçede mi geçtiği ise bilinmiyor.
Asıl ismi Mehmet Eşref’tir. Usulizade Hafız Mustafa Efendi’nin oğlu. İlköğrenimini Gelenbe’de tamamladı. Manisa’da Hatuniye Medresesi’nde Arapça ve Farsça dersleri aldı. Özel öğretmenlerden matematik, tarih öğrendi. 1870’te Manisa Vilayeti Tahrirat Kalemi’nde memur olarak göreve başladı. Turgutlu, Akhisar ve Alaşehir’de mal müdürlüğü yaptı. Fatsa kaymakamlığına atandı. Arkasından Ünye, Acıpayam ve diğer birçok ilçede kaymakam olarak çalıştıktan sonra Gördes kaymakamlığı görevine getirildi. Burada gördüğü yolsuzlukları şiirleriyle hicvedince bir yıl hapse mahkûm edildi. Cezasının ardından İzmir’de gözetimde tutuldu. 1903’te Mısır’a kaçtı. Bir süre Fransa, İsviçre ve Kıbrıs’ta yaşadı. Tekrar Mısır’a döndü, Curcuna isimli mizah dergisinde yazılar yazdı. 2. Meşrutiyet ilan edildikten sonra İstanbul’a geldi. Eşref ve Musavver Eşref isimli mizah dergilerinde başyazarlık yaptı. Adana vali yardımcılığı görevindeyken emekliye ayrılıp Kırkağaç’a yerleşti. Yaşamının kalan bölümünü burada geçirdi. Türk edebiyatının hiciv ustasıdır.
HABER: Serkan ÖZKURT
