Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon (FTR) Polikliniğinde, nörolojik hastalarda görülen spastisitede ( adalelerin istemsiz kasılması ) botulinum toksin (botoks) enjeksiyonları artık ultrasonografi (US) eşliğinde yapılıyor.
2013 yılından beri hemipleji hastası olan 72 yaşında Ali Süzan Kilimlioğu, ayak parmaklarındaki spastisite nedeniyle yürüme güçlüğü ve ağrı çekmekte, ayak parmaklarının takılması nedeniyle düşmeler yaşamaktaydı. Bu hastaya ayak parmaklarına giden uzun ve kısa bükücü (fleksör digitorum longus ve brevis) kaslarına US eşliğinde yapılan botoks sonrasında hastada belirgin düzelme gözlendi. İşlemden 1 ay sonra kontrole gelen Kilimlioğlu, uygulamadan çok memnun olduğunu, US ile yapılan uygulamanın daha önceki yıllarda kendisine yapılan uygulamalardan daha etkili olduğunu, artık parmaklarının bükülmediğini, ağrılarının azaldığını ve takılma nedeniyle düşme yaşamadığını ifade etti.
Nörolojik Rehabilitasyon Sorumlu Öğretim Üyesi, Prof. Dr. Necmettin Yıldız’ın US eşliğinde yapılan botoks uygulaması ile hakkında yaptığı açıklamada; kas içine botoks uygulamaları spastisite tedavisinde çığır açmıştır. Botoks ile birlikte kalıcı hasar yaratmayan, istenilen bölgeyi istenilen ölçüde gevşetebilen bir tedavi sağlanmaktadır. Spastisite zarar verici olduğunda, yani, ciddi hareket kısıtlılığına, ağrıya, kötü pozisyona, eklem kısıtlılıklarına yol açtığında tedavi edilmelidir. Bu tedavi de, hastanın tüm kaslarına uygulama yapılmaz, hastanın fonksiyonunu engellediği belirlenen kasa uygulandığında ise; ayak ucu ya da ayak parmak takılması nedeniyle olan düşmeler önlenebilir, yürüme kalitesinde artış, el-avuç içi hijyeni, hastanın mesane ve barsak temizliğini daha kolay yapması, kollarını günlük yaşam aktivitelerinde kullanması ya da ağrıda azalma gibi olumlu etkiler sağlanır.
Ancak, botoksun yapılacağı doğru kası belirlemek ve doğru kasa ulaşmak hekimin işidir. Doğru kası belirlemek için yöntemlerden biri, kasın elle dokunarak belirlenmesi (palpasyon) ve anatomik işaretlerden yararlanılmasıdır (Manuel teknik). Ancak manuel teknik ile özellikle kasın enjeksiyon yapılacak doğru yerini (innervasyon zonu) bulmak, küçük ve derin yerleşimli kaslara ulaşmak oldukça zor olup, hatalı ya da başarısız enjeksiyonlara neden olabilmektedir. Kanıta dayalı sistematik derlemelerde de artık hem erişkin hem de çocuk hastalarda botoks enjeksiyonlarının elektrik stimulasyonu (ES), elektromyografi (EMG) ya da US gibi bir kılavuz eşliğinde yapılması önerilmektedir. Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Polikliniğinde, spastisiteye yönelik botoks enjeksiyonları US eşliğinde yapılmaktadır.
Prof. Dr. Yıldız Amaçlarının; uygun botoks dozunu, doğru kasa ve kasın doğru bölgesine ulaştırarak, etkinliği ve başarıyı artırmak ve yan etki riskini en aza indirmek olduğunu ifade ederek hastanemizde hastalarımıza daha iyi hizmet verdiğimiz için mutluyuz dedi.