Sağlıklı Beslenmenin Düşmanı: Fast Food Kültürü

Sağlıklı beslenme denilince akla ilk düzenli beslenme geliyor. Ancak sağlıklı beslenme sadece düzenli beslenme ile olmuyor. Günlük koşuşturma içinde yemek yemeyi sadece dakikalara sığdırmak gibi kötü bir alışkanlık oluşmaya başladı. Gün geçtikçe gelişen fast food kültüründen bahsediyorum, sağlıklı beslenmenin düşmanı

 Bu yazımızda sizlere fast food kültürü nedir, fast food yani hazır gıdaların zararları nelerdir, hangi sonuçları doğurur? Bunlardan bahsedeceğiz. Kısa günün karı gibi düşünülen fast food ürünler hakkında bilinmeyenleri merak ediyorsanız, cevaplarını yazımızda bulabilirsiniz, iyi okumalar.

FAST FOOD NE DEMEK?

Fast food genel anlamda kısa sürede hazırlanıp servis edilen hızlı tüketim ürünlerine denir. İngilizce kökenli bu kelime fast (hız), food (yemek) kelimelerinin birleşmesinden türemiştir. Kısa sürede ve genellikle kullanılmış yağlarla hazırlanan bu yemekler kısa sürede tokluk hissi veren yemeklerdir. Ayrıca fast food ürünleri yaklaşık olarak bir günlük almanız gereken kalori miktarını tek öğünde almanıza sebep olur. Bir günlük kaloriye eş durumda olan tek öğün elbette ki hiç sağlıklı değil.

Günümüz koşullarında günlük koşuşturma içinde yemek yemeye vakit ayırmak bile güç hale geldi. İş, alışveriş, çocuk, ev işleri derken kısa yoldan karnımızı doyurma düşüncesi elbette ki çok cazip geliyor. Ancak günlük rutini içinde spora veya en azından günlük egzersize bile vakit bulamayanlarımız için fast food hiç doğru bir yol değil. Aşırı yağlı ve kalorisi yüksek olan bu pratik tüketim ürünleri düzensiz beslenmenin yanı sıra hızlı kilo alımına sebep oluyor.

Bir de bu yiyecekleri gelişme çağındaki çocukların yemesi gibi bir durum var ki bu da doğrudan obeziteye davetiye çıkartıyor.

Peki hangi ürünler fast food grubuna giriyor biraz bundan bahsedelim.

Fast Food Grubuna Dahil Olan Yiyecekler;

1. Pizza
2. Hamburger
3. Asitli içecekler
4. Döner
5. Lahmacun
6. Soğuk sandviç
7. Kızarmış patates
8. Kızarmış tavuk
9. Balık ekmek
10. Tost

Listeye şöyle bir göz gezdirdiğinizde ‘Ee ben bunları hep yiyorum, hayatımdan nasıl çıkartayım bunları?’ diyenleriniz vardır elbette. Özellikle 18-25 yaş grubunun fast food alışkanlığı olduğu bilinen bir gerçek. Ancak sağlığınızı tehdit eden bir unsur. Bu sebeple eğer sık sık fast food tüketen biri iseniz hızlıca sağlıklı beslenmeye yönelmenizi tavsiye ederiz. Bu tür yiyecekler doygunluk hissi yaratmakla birlikte hızlı acıkmaya sebep oluyor ve dolayısıyla günlük öğünü arttırma ihtiyacı hissettiriyor. Bunun yanı sıra sık tüketimde bağımlılığa sebep oluyor. Zamanla yetersiz ve dengesiz beslenmeyle sonuçlanıyor.

Fast food yiyecekleri bakıldığında yalnızca dışarıda tüketilen ürünler gibi görülse de evde hazırlanan ve vazgeçilmezlerimiz arasında olan patates kızartması, kızarmış tavuk gibi yiyecekler de fast food grubuna dahil oluyor. Çünkü önemli olan nerede hazırlandığı değil, pişme süresi ve kullanılan yağ miktarı ile ilişkili. Elbette ki yağ zararlı diyerek yağı hayatınızdan çıkarmamanız gerekiyor. Çünkü vücudunuz belirli yağ türlerine ihtiyaç duyar ve bu yağlar zararlı yağlardan kurtulmanıza yardımcı olur. Bu yağlar; zeytinyağı, fındık, fıstık, avokado, keten tohumu ve yağlı balıklar.

FAST FOOD’UN ZARARLARI

Fast food ürünlerinin yani abur cuburların, zararları öyle çok da hafife alınacak türden değiller. Şöyle ki;

• Besin değeri açısından düşük olan fast food ürünleri sık tüketildiği takdirde uzun vadede ciddi sağlık sorunlarına sebep olabiliyor. Bunların başında günümüz hastalıklarından olan obezite yani aşırı şişmanlık geliyor. Özellikle gelişim çağındaki çocuklarda görülen bu hastalık sağlıksız nesillerin yetişmesine sebep oluyor. Bunun yanında ciddi kalp rahatsızlıklarına sebep olabiliyor.

• Yüksek enerji içeren fast food ürünlerini tüketmek doğrudan aşırı yağ ve şeker tüketmek demek. Bu da düzensiz beslenme demek oluyor. Bir günlük tüketilmesi gereken kalori miktarını tek öğünde tüketmek yani bir öğünde 400 ila 1500 arasında kalori tüketmek demek oluyor.

Hayvansal yağ kaynaklı bu yiyecekler sodyum ve doymuş yağ miktarı yüksek yiyecekler. Aşırı hayvansal yağ ve sodyum tüketimi de ciddi kalp rahatsızlığı ve kronik hastalıklara davetiye çıkartıyor.

• Tükettiğiniz yiyeceklerin posa ve lif değeri çok önemli bir faktör. Ancak fast food ürünleri posa ve lif bakımından yetersiz yiyeceklerden. Bu durum da bağırsak kanseri riskini arttırıyor.

Fast food içerisine renklendiriciler, aroma ve tatlandırıcılar, antimikrobiyal maddeler gibi birçok katkı maddeleri de eklenmektedir. Bunların yanı sıra kullanılan ekstra şeker ve gıda boyası ürünü çekici ve damak tadına hitap edici hale getirmek için kullanılmaktadır.

Fast foodların besin değeri düşük, kalori oranları yüksek olup bol miktarda tuz veya şeker içermektedir. Liften posadan, vitaminden kaliteli proteinden oldukça fakir, ancak karbonhidrat ve yağ yönünden zengin olan bu gıdalar kan şekeri düzeyimizde ciddi dalgalanmalara, huysuzluk, yorgunluk ve ekstra şeker yeme eğilimi içine de girmemize, ayrıca uzun vadede  yüksek tansiyon, bölgesel yağlanma, sinirlilik ve hırçınlık, hatta kemik erimesi riski ile çocuklarda gelişim bozukluğu gibi durumlara neden olabilmektedir.

Sağlıklı yaşama karşı ciddi tehdit oluşturan ve sağlığı tehdit eden bu tür yiyecekler sizi ve çocuklarınızın asla tüketmemesi gereken ürünler. Geleneksel Türk mutfağının eşsiz lezzetleri dururken bu sağlıksız ve kalorisi yüksek yiyecekleri tercih etmemenizi öneririz.

Eğer yeterli ve dengeli beslenirseniz hem kilo kontrolü sağlayabilirsiniz. Eğer kilo problemleriniz varsa ve zayıflamak istiyorsanız bu tür abur cuburlardan ve hazır gıdalardan uzak durmalısınız. Yeterli ve dengeli beslenme ile yiyeceklerinizin kalorisini dikkate alarak tüketmeniz hem sağlıklı bir vücuda sahip olmanızı hem de kilo kontrolünüzü kolaylaştırır. Yediğiniz yiyeceklerin kalori değerlerini öğrenmek sizin ve çocuklarınız için en uygun yiyecek türlerini öğrenmek için beslenme ve diyetetik uzmanlarına başvurabilirsiniz.  

Hazırlayan: Ebru ÖZKURT