Sonbaharın yavaş yavaş etkisini gösterdiği şu günlerde kış mevsimi için hazırlıklar başladı. Pazardan onlarca kilo sebze ve meyve alınıyor, konserveler yapılıyor. Bu gıdaların sağlık için herhangi bir risk oluşturmaması için hazırlarken ve saklarken bazı kurallara uymak gerekiyor. Çünkü hijyenik ve doğru bir şekilde hazırlanmayan konserve ürünler tehlike saçıyor. Dyt. Rumeysa Çelik, konserve yapımında dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
Sonbaharın yavaş yavaş etkisini gösterdiği şu günlerde kış mevsimi için hazırlıklar başladı. Pazardan onlarca kilo sebze ve meyve alınıyor, konserveler yapılıyor. Bu gıdaların sağlık için herhangi bir risk oluşturmaması için hazırlarken ve saklarken bazı kurallara uymak gerekiyor. Çünkü hijyenik ve doğru bir şekilde hazırlanmayan konserve ürünler tehlike saçıyor. Dyt. Rumeysa Çelik, konserve yapımında dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
Mevsiminde alınan sebze ve meyveleri kış aylarında da tüketebilmek için en çok tercih edilen saklama koşullarından biri konserve yapmaktır. Konserve hazırlıkları yazın ortasında başlayıp sonbahar ortasına kadar sürer. Ev yapımı ürünlerin tüketilmesi hem ekonomik hem de sağlıklıdır ancak bunu yaparken dikkatli olmakta fayda var. Çünkü uygun şekilde yapılmayan konserve ürünleri besin zehirlenmesinden ölüme kadar ortaya çıkabilecek bir tablo oluşturabilir. Evde konserve yaparken dikkat edilmesi gerekenler şöyle sıralanabilir:
Konserve hazırlanırken kullanılan malzemelerin satın alınmasından tüketime kadar tüm aşamalarda hijyen koşullarına dikkat edilmesi gerekmektedir. Alınan sebze ve meyvelerin taze olması ve küflü olmaması konserve yapımında ilk kuraldır. Gıdalar, kullanım öncesinde iyice yıkanmalıdır.
Konserve yapımında kullanılan kapların ısıya dayanıklı cam olması önemlidir. Eğer turşu yapılacaksa ve plastik kap kullanılacaksa bu konuda yasal olarak onaylı plastik malzemeden yapılmış kaplar tercih edilmeli ve bunlar sadece bir kez kullanılmalıdır.
Cam kavanozlar kullanımdan önce 15-20 dakika kaynatılarak sterilize edilmelidir. Bunun yanında kavanozların kapaklarının paslı olmamasına dikkat edilmelidir. Cam kavanozlar bir kez daha kaynatılarak kullanılabilir ancak kapaklar asla bir kez daha kullanılmamalıdır.
Güvenli konserve yapımında uygulanacak işlemin sıcaklık derecesi ve uygulama süresi önemlidir. Isıtma süresi besinin asit miktarına bağlıdır. Meyveler ve domates gibi asidi yüksek besinler ortalama 15-20 dakika kaynatılmalıdır. Ayrıca tüm sebzeler temizlendikten ve parçalandıktan sonra pişirme işlemi yapılmalıdır.
Konserveyi tüketirken dikkat edilmesi gerekenler vardır. Yaptığınız ürünü kavanozu açtıktan sonra aynı gün ya da birkaç gün içinde tüketmek gerekmektedir. Konserveler mutlaka oda sıcaklığında ya da buzdolabında muhafaza edilmelidir. Çok sıcak ortamda ya da derin dondurucuda muhafaza edilen konserve gıdalar açıldıklarında lezzet, kalite ve duyusal özellik kaybı meydana gelir.
Konserve açıldığı gün ya da birkaç gün içinde tüketilmediğinde “clostridium botulinum” bakterisi açığa çıkabilir. Bu bakteri gıda zehirlenmelerine neden olmaktadır. Bu bakterinin dünyada bilinen en güçlü zehirlerden olduğu ve ölümle sonuçlanabilecek rahatsızlıklara yol açtığı bilinmektedir. Bu bakteri konservelerde fazlaca üreyebilir ve kendisini konserve kapaklarında oluşturduğu bombeleşmeyle belli eder. Konserve yaparken kavanozun kapaklarına iyi bakılması gerekir. Eğer kapaklarda bombeleşme varsa asla tüketilmemelidir. Tüketim olursa zehirlenme de kaçınılmaz olmaktadır.
Kapakları bombeleşen cam kavanozdaki ürünün yenmesi halinde 12-36 saat arasında zehirlenme belirtileri ortaya çıkmaktadır. Bu süreçte karın ağrısı, bağırsak fonksiyonlarında bozulmalar, baş dönmesi ve mide bulantısı gibi belirtiler görülebilir. Bu belirtileri yaşayan kişilerin mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvurması gerekmektedir.